Program profilaktyki raka szyjki macicy

Etap podstawowy obejmujący dwa rodzaje badań przesiewowych:

• Pobranie materiału z szyjki macicy do przesiewowego badania cytologicznego albo
• Pobranie materiału z szyjki macicy w celu wykonania przesiewowego testu molekularnego HPV HR oraz badania cytologicznego, na podłożu płynnym (LBC), w przypadku dodatniego wyniku testu molekularnego HPV HR

Nowy schemat badań przesiewowych umożliwia wykonanie testu HPV HR z genotypowaniem, który wykrywa DNA lub RNA wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV) o wysokim ryzyku onkogennym w wymazie z szyjki macicy. Jeśli wynik testu HPV HR jest dodatni, z tego samego pobranego materiału wykonuje się dodatkowo cytologię na podłożu płynnym (LBC).​

Badania wykonywane są kobiet w wieku 25-64 lat (zgodnie z rokiem urodzenia) po 36 miesiącach od ostatniego przesiewowego badania cytologicznego w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy oraz co 5 lat dla ujemnego wyniku testu HPV HR, bez czynników ryzyka w wywiadzie. Badanie można wykonać w Poradni Ginekologiczno-Położniczej ZOZ w Oświęcimiu. Badania są bezpłatne i nie wymagają skierowania. Rejestracja do programu osobista lub telefoniczna pod numerem telefonu 33/ 8448234

Wyłączenie z programu:

Rozpoznanie nowotworu złośliwego szyjki macicy; po zakończeniu kontroli onkologicznej (decyzję podejmuje lekarz prowadzący leczenie onkologiczne) kobiety spełniające kryteria kwalifikacji do programu ponownie zostają objęte programem.

Podczas wizyty u ginekologa lekarz pobiera materiał do badania, który zostanie wysłany do oceny mikroskopowej. W zależności od wyników, lekarz podejmie decyzję o dalszym działaniu.

Może to być:

• Jeśli wynik badania będzie ujemny - lekarz zaleci ponowne badanie profilaktyczne po upływie 3 lub 5 lat, w uzasadnionych przypadkach po upływie 12 miesięcy.
• Jeżeli wynik testu HPV HR będzie dodatni - z tego samego materiału będzie wykonana cytologia płynna (LBC). Jeśli jej wynik będzie prawidłowy, lekarz zaleci ponowne badanie profilaktyczne po upływie 12 miesięcy.
• Jeśli w wyniku badania zostaną stwierdzone zmiany o charakterze dysplastycznym - lekarz ginekolog skieruje pacjentkę na dalszą diagnostykę, tj. badanie kolposkopowe lub badanie kolposkopowe z pobraniem wycinka do badania histopatologicznego. W przypadku rozpoznania raka szyjki macicy lub innego schorzenia - pacjentka będzie skierowana do leczenia specjalistycznego lub na dalszą diagnostykę

Przygotowanie do badania:

Optymalnym okresem dla pobrania materiału cytologicznego jest termin pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu

• Optymalnym okresem dla pobrania materiału cytologicznego jest termin pomiędzy 10 a 20 dniem cyklu

  • na minimum dobę przed badaniem należy powstrzymać się od współżycia seksualnego
  • przez kilka dni przed badaniem nie należy stosować leków dopochwowych ani przeprowadzać zabiegów leczniczych na pochwie i szyjce macicy
  • cytologia może być wykonana co najmniej jeden dzień po badaniu ginekologicznym czy USG dopochwowym
  • pobranie wymazu na badanie cytologiczne winno nastąpić min. 2 – 3 dni po zakończeniu krwawienia miesiączkowego
  • badanie we wzierniku powinno wyprzedzać badanie przez pochwę nie - należy pobierać rozmazów bezpośrednio po badaniu ginekologicznym
  • nie wykonuje się badania cytologicznego w czasie trwania czynnej infekcji dróg rodnych z towarzyszącymi jej upławami